Richard Van Neste - enige Vlaming op Lijssenthoek

 

Een migratieverhaal

Het verhaal van Richard Van Neste is een typisch Vlaams migratieverhaal uit het begin van de 20ste eeuw. Richard is geboren in maart 1880, in het Oost-Vlaamse dorp Elsegem. Hij is de zoon van Bruno en Marie. In 1903 trouwt Richard met Marie Vindevogel. Ze vestigen zich in Petegem. Richard werkt in het dorp als hulponderwijzer. Later verhuizen ze naar Deerlijk. In juni 1904 wordt een eerste dochter geboren, Angelica. In totaal krijgt het koppel acht kinderen. Twee baby’s overlijden kort na de geboorte.

In 1911 kiest Richard voor migratie naar Canada. Op 8 maart scheept hij in Antwerpen in op de Mount Temple. Drie weken later meert het schip aan in St.-John, New Brunswick. Richard reist door naar Winnipeg om er werk te zoeken. In januari 1912 keert hij terug naar België om zijn vrouw Marie op te pikken. De kinderen blijven voorlopig nog in België. Richard vindt werk als tuinman in St.-Boniface, Manitoba.

In mei 1914 verkrijgt Richard zijn naturalisatie tot Brits onderdaan. In november van datzelfde jaar keert hij nog eens naar België terug, dit keer om zijn kinderen op te halen. De oorlogssituatie dreigt roet in het eten te gooien. Richard geraakt pas na veel omwegen in Oudenaarde. Hij moet ook liegen om het land weer uit te geraken.  Aan de ambtenaar van de Red Star Line geeft hij Amerika op als eindbestemming en zegt hij dat zijn vrouw in Nebraska woont. Richard krijgt een reispas en geraakt uiteindelijk via Liverpool in Halifax. Het is dan al halfweg januari 1915. Enkele maanden na de hereniging wordt de jongste zoon Firmin geboren.

Op 6 januari 1916 geeft Richard zich op als oorlogsvrijwilliger. Hij is op dat moment al bijna 36 jaar oud. Op 18 september vertrekt Richard opnieuw vanuit Halifax, dit keer als lanskorporaal bij het 100ste Winnipeg bataljon. Het duurt nog tot begin maart 1917 vooraleer soldaat Van Neste uiteindelijk aan het front belandt. Hij is ingedeeld bij het 27ste bataljon van het Manitoba regiment. Na enkele maanden frontdienst in Frankrijk arriveren Richard en zijn eenheid eind oktober 1917 in Hazebrouck. Vanuit dit station in Noord-Frankrijk nemen ze de trein richting Poperinge. Vanuit het station van Poperinge gaan ze te voet naar de Ieperboog. Op 6 november zitten Richard en zijn medesoldaten in de voorste linies tijdens een van de aanvallen ter hoogte van Passendale. In de nacht van 7 op 8 november worden ze afgelost. Tijdens de eerste aanval op 6 november heeft Richard schotwonden opgelopen in de rechterdij en in het rechterbeen. Pas op 8 november wordt hij opgenomen in een veldhospitaal. Diezelfde dag nog wordt hij doorgevoerd naar het 10de Brits evacuatiehospitaal op Lijssenthoek. Twee dagen later overlijdt hij aan zijn verwondingen.   

Op 15 november 1917 krijgt Marie een telegram met de melding dat haar man is gewond geraakt. Enkele dagen later volgt een tweede telegram met het nieuws van zijn overlijden.

In 1921 komt Marie samen met de kinderen terug naar België. Twee van de kinderen keren in 1950 op hun beurt terug naar Canada. Marie overlijdt in Anderlecht op 2 april 1952. De nazaten van Richard Van Neste wonen vandaag in Canada en in België.

(Met dank aan Luc Donners voor zijn onderzoek naar Richard Van Neste)